Dada a importancia que teñen as
revistas científicas como principal medio de reprodución da investigación e da
comunicación científica, ademais de constituir o instrumento máis utilizado pola
comunidade científica para dar a coñecer os seus traballos, dedicamos este post
a facer un percorrido polos principais criterios que son propios das revistas
de calidade, concretamente das revistas españolas.
Os máis coñecidos son os de Latindex, sistema de
información sobre as revistas de investigación científica, técnico-profesionais
e de divulgación científica e cultural que se editan en América Latina, Caribe,
España e Portugal. No seu directorio inclúense os datos bibliográficos e de
contacto de tódalas revistas rexistradas, publicadas tanto en soporte impreso ou
electrónico. No caso de España, constan 4471 revistas rexistradas. Tamén
proporciona un catálogo, que inclúe únicamente as revistas (impresas ou
electrónicas) que cumpren os criterios de calidade editorial diseñados por
Latindex. No caso de revistas españolas, aparecen 2304.
O dato fundamental da avaliación
de revistas en Latindex é o número de criterios cumpridos dos 33 criterios de calidade
propostos pola base de datos (36 no caso de revistas electrónicas).
Aínda que os criterios de Latindex
son os máis destacados, en España desenvolvéronse unha serie de recursos para a
avaliación de revistas científicas, especialmente no ámbito das ciencias
sociais e humanidades. A maioría destes recursos baséanse no cumprimento dunha
serie de criterios formais relacionados coa edición da revista, a súa visibilidade
internacional, etc. Os máis destacados son:
- CIRC: clasifica as revistas en 5
grupos (A+, A, B, C, D), integrando os productos de avaliación existentes
considerados positivamente polas axencias de avaliación como a CNEAI ou ANECA.
Céntrase nas humanidades e ciencias sociais.
- MIAR:
considerada unha das plataformas de avaliacion científica máis importantes de
España, ofrece información de tódalas disciplinas. Presenta un indicador
propio, o ICDS, que mostra a visibilidade das revistas en diversas bases de
datos internacionais.
- RESH: integra indicadores de calidade
para revistas científicas españolas de ciencias sociais e humanidades, que son,
por unha parte, aqueles que CNEAI, ANECA e Latindex teñen en conta nos seus
respectivos sistemas de avaliación.
No apoio á profesionalización e
internacionalización das revistas científicas españolas temos que destacar a
labor de FECYT, que desenvolve dende o 2006 unha liña de actuación destinada a estes
obxectivos a través do proxecto
ARCE. Un dos instrumentos fundamentais para articular o mencionado proxecto
é a Convocatoria de Evaluación
de la Calidad Editorial y Científica de las Revistas Científicas Españolas,
que pretende proporcionar un recoñecemento das mesmas, fomentando a súa visibilidade
e presenza nas bases de datos internacionais. Así, as revistas que superen con
éxito o proceso de avaliación obteñen o Sello de Calidad FECYT.
Tampouco podemos esquecernos das
dúas principais bases de datos multidisciplinares a nivel mundial, Web of
Science e Scopus. Da primeira destacamos o Emerging
Source Citation Index, que proporciona visibilidade a tódalas revistas de
importancia rexional que cumpran cuns criterios básicos de calidade: ter
revisión por pares, contidos de interese elevado para a comunidade científica,
etc. É importante sinalar que nas últimas convocatorias da CNEAI, a inclusión
en ESCI é considerada como referencia de calidade (nos campos 10 e 11). Tamén se
incluíu como mérito para as acreditacións da ANECA, en concreto para ciencias
sociais.
Pola súa banda Scopus conta cun
Comité Asesor de Contidos que cubre as principais disciplinas científicas. Os criterios
de avaliación de revistas agrúpanse en 5 categorías: política da revista, calidade
de contido, prestixio, dispoñibilidade en liña e regularidade, explicados con
máis detalle nesta ligazón.
No hay comentarios:
Publicar un comentario